Derneğimiz bünyesinde Klinik Psikolog Yakup Işık ve Dr. Taha Burak Toprak tarafından yürütülen bir vaka çalışması, International Journal of Cognitive Behavioral Therapy dergisinde yayımlandı. Çalışma, dini içerikli obsesif kompulsif bozukluk (scrupulosity) yaşayan ve ilaç tedavisinden fayda göremeyen bir danışanın psikoterapi sürecini konu almaktadır.

Danışanın temel belirti alanları; “dinden çıkmış olma”, “dinden çıkarabilecek söz ve davranışlarda bulunup bulunmadığına” dair şüphe obsesyonları ve buna eşlik eden araştırma, hatırlamaya çalışma, söz ve davranışlara aşırı dikkat etme gibi kompulsiyonlardan oluşmaktadır. Tedavi sürecinde bilişsel davranışçı terapi (BDT) müdahaleleri dinî referanslarla bütünleştirilmiş; yanlış yorumların bilişsel yeniden yapılandırılması ve maruz bırakma-tepki önleme (ERP) uygulamaları danışanın dini hassasiyetleriyle uyumlu şekilde yürütülmüştür. Süreçte üç temel dini müdahale öne çıkmıştır: sürdürülebilir salih ameller ve ibadet programı, dini belirsizliklerle baş etme planı ve Allah tasavvurunun İslami referanslara göre yeniden inşası.

Başlangıçta obsesyon ve kompulsiyon şiddeti “ağır” düzeyde olan danışanın belirtileri, tedavi sonunda “hafif” düzeyin altına gerilemiş ve takip ölçümlerinde ilerlemenin korunduğu görülmüştür. Anksiyete belirtilerinde yeni yaşam koşullarına bağlı olarak artış izlense de, bu durumun kompulsiyon artışına sebep olmaması tedavi etkisinin kalıcılığına dolaylı bir kanıt olarak değerlendirilmiştir.

Danışan, terapi süreciyle birlikte ibadetlerini şekil ve kural odaklılıktan çıkararak özüne yönelmeyi, dini sorumluluk ile obsesif düşünceyi ayırt etmeyi, Allah’ın rahmetini daha çok fark etmeyi ve kompulsiyon döngüsünü kırabilmeyi öğrendiğini ifade etmiştir. Bu çalışma, benzer zorluklar yaşayan danışanların profesyonel yardım arama sürecinde karşılaşabileceği olası olumsuz deneyimlere dikkat çekmesi ve dini uzmanlardan alınan görüşlerin (konsültasyon) tedaviye katkısını göstermesi açısından ayrıca önem taşımaktadır. Makalenin tam metnine ulaşmak için aşağıdaki bağlantı linkini ziyaret edebilirsiniz.

https://link.springer.com/article/10.1007/s41811-025-00262-3