Türkiye’deki Kahramanmaraş Depremi Sonrası Akut Stres Bozukluğu (ASB) için Dini İçerikli Kısa Süreli Bilişsel Davranışçı Terapi Müdahalesi: Bir Vaka Serisi

Türkiye’deki Kahramanmaraş Depremi Sonrası Akut Stres Bozukluğu (ASB) için Dini İçerikli Kısa Süreli Bilişsel Davranışçı Terapi Müdahalesi: Bir Vaka Serisi

6 Şubat Kahramanmaraş depreminin ardından bölgedeki depremzedelere destek olmak amacıyla geliştirilen dinî duyarlı kısa süreli Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) protokolünü ele alan yeni makalemiz yayınlandı.

Derneğimiz bünyesinde Dr. Klinik Psikolog Taha Burak Toprak, Klinik Psikolog Hanne Nur Özçelik ve Klinik Psikolog Hatice Rumeysa Işık tarafından yayına hazırlanan derneğimizdeki klinik psikologlar ve psikiyatristlerin desteği ile yürütülen ve uluslararası saygın bir dergide yayımlanan bu vaka serisi, 2023 Kahramanmaraş depremini yaşamış Müslüman danışanlarda, Akut Stres Bozukluğu (ASB) belirtilerinin hafifletilmesinde kısa süreli ve dini olarak uyarlanmış bir müdahalenin nasıl etkili olabileceğini detaylıca incelemektedir.

ASB, yoğun korku, uyku bozuklukları, bedensel gerginlik ve sürekli tetikte olma haliyle kişilerin günlük işlevselliğini ciddi ölçüde zorlayabilen bir durumdur. Çalışmada uygulanan kısa süreli BDT protokolü, standart psikoeğitim, bilişsel yeniden yapılandırma ve kaçınma davranışlarının azaltılması gibi temel BDT müdahaleleri içerirken; bu süreç danışanın dini inançlarıyla uyumlu bir çerçevede İslami içerikler ile entegre edilmiştir. Ayrıca değer odaklı davranış müdahaleleri terapiye dahil edilmiştir.

Bu dini uyarlama, danışanların yaşadıkları felaketi anlamlandırmasına, ortaya çıkan suçluluk ve çaresizlik duygularının dengelenmesine ve travmaya daha bütüncül bir gözle yaklaşmasına önemli katkılar sağlamıştır.

Sonuç olarak, katılımcılarda travma belirtilerinde belirgin düşüş, günlük işlevsellikte artış ve duygusal dayanıklılıkta güçlenme gözlenmiştir. Ayrıca bu iyileşmenin 1 hafta, 1 ay ve 1 yıl boyunca sürdüğü raporlanmıştır. Bu vaka serisi, deprem gibi büyük travmalar sonrasında dini-kültürel açıdan duyarlı kısa müdahalelerin, danışanların iyileşme sürecini hızlandırabileceğini ve psikoterapiye bağlılığı artırabileceğini göstermektedir.

Makalenin tam metnine aşağıdaki bağlantı linkini ziyaret ederek ulaşabilirsiniz:

https://link.springer.com/content/pdf/10.1186/s12888-025-07447-2.pdf